ใบจักรเป็นสิ่งที่สำคัญมากของเรือ เพราะถ้าเรือไม่มีใบจักร เรือก็ไม่สามารถที่แล่นไปใหนได้ แต่นักเล่นเรือหลายๆ คนกลับมองข้ามความสำคัญของใบจักรไป บางคนซื้อเครื่องเรือมือสองมา และที่เครื่องมีใบจักรติดกับเครื่องมาให้อยู่แล้ว ก็ใช้ต่อไปเรื่อยๆ โดยที่ไม่เคยดูเลยว่า ใบจักรที่เราใช้นั้นเป็นใบจักรประเภทใหน พิทเท่าไหร่ จริงๆแล้วการเลือกขนาด และ ประเภทของใบจักรให้เหมาะสมกับเรือ และ เครื่องเรือเป็นสิ่งที่สำคัญมากๆ อีกสิ่งหนึ่งเลย การเลือกใบจักรที่ถูกต้องจะทำให้เครื่องยนต์ของเราทำงานได้เต็มสมรรถนะ และ ควบคุมรอบของเครื่องยนต์ให้ทำงานได้เต็มประสิทธิภาพตามแรงม้าของเครื่องยนต์ของเราด้วย
ขนาดของใบจักร โดยทั่วๆ ไปจะแบ่งออกเป็น Diameter และ Pitch
- Diameter ก็คือ ความยาวระหว่างแกนกลางของใบจักรไปถึงปลายของใบจักร x ด้วย 2 หรือ เส้นผ่าศูนย์กลางของใบจักรนั่นเอง ขนาดของ Diameter ที่จะต้องใช้นั้นขึ้นอยู่กับขนาด และ ประเภทของเครื่องยนต์ ถ้าเป็นเครื่องยนต์ขนาดเล็ก ก็จะต้องใช้ใบจักรที่มี Diameter ที่เล็ก ถ้าเป็นเครื่องยนต์ที่ใหญ่ก็จะต้องใช้ Diameter ที่ใหญ่ตามขึ้นมาเช่นกัน
- Pitch คือ ระยะของการเคลื่นที่ไปข้างหน้าต่อการหมุน 1 รอบของเครื่องยนต์ ใบจักรที่มีพิทต่ำ หรือ วงน้ำที่สั้น จะทำให้เรือมีอัตราเร่งที่ดี มีแรงดันที่ดีออกตัวได้ไว ซึ่งจะทำให้เรือขึ้นน้ำได้เร็ว มีความเร็วช่วงต้นที่ดี ส่วนใบจักรที่มีพิทสูงขึ้นอาจจะทำให้เรือออกตัวได้ช้าลงไม่ปรู๊ดปร๊าดเหมือนพิทต่ำๆ แต่จะทำความเร็วช่วงปลายได้ดีกว่าใบจักรที่มีพิทที่ต่ำกว่า บางครั้งอยากได้ความเร็วสูง เลยเลือกพิทที่สูง การเลือกพิทที่สูงนั้นจะทำให้ได้ความเร็วสูงสุดมากกว่าพิทที่ต่ำก็จริง แต่ถ้าพิทใช้เกินกว่าที่เครื่องยนต์ของเราจะรับไหว ก็อาจจะทำให้เครื่องยนต์เสียหายได้ด้วยเช่นกัน ดังนั่นก่อนที่จะเลือกพิทของใบจักร ควรจะต้องดูด้วยว่า เครื่องยนต์สามารถที่รองรับพิทที่สูงสุดได้เท่าไหร่ซึ่งส่วนใหญ่จะมีระบุมาในคู่มือของเครื่องอยู่แล้ว
จำนวนของใบจักร ใบจักรที่เห็นวางขายกันอยู่ทั่วๆไปส่วนจะมีใบอยู่ 3 ใบ แต่ในบางรุ่นอาจจะมีถึง 4 ใบ การที่จะเลือกใช้ใบจักรที่มีจำนวนใบที่ต่างจากใบจักรปกติ ควรที่จะต้องเช็คเส้นรอบวง และ พิท ของใบจักรด้วย เพราะจำนวนใบที่ต่างไป อาจจะมีผลต่อรอบเครื่อง Rpm และ อาจจะทำให้เครื่องมีปัญหาได้ แต่โดยปกติแล้วใบจักรที่มี 3 ใบ และ 4 ใบ สามาถที่จะใช้แทนกันได้เลยเพราะเป็น interchangeable
วัตถุดิบที่ใช้ในการทำใบจักร ใบจักรที่เราเห็นกันทั่วๆ ไปจะมีอยู่หลายประเภทก็คือ
- Composite ใบที่เป็น Composite ใบประเภทนี้จะเป็นใบที่มีราคาถูกกว่าประเภทอื่นๆ และ เป็นใบจักรที่ให้สมรรถนะที่ดี แต่ข้อเสียของใบจักรประเภทนี้ก็คือ ไม่สามารถที่จะซ่อมแซมได้ถ้าเกิดความเสียหาย แต่ในข้อด้อยก็มีข้อดีก็คือ ใบจักรประเภทนี้จะสามารถจะช่วยรักษาท่อนหางของเครื่องยนต์ หรือ Lower Unit ของเครื่องยนต์ไม่ให้พังได้ ในกรณีที่หางเครื่องไปกระแทกกับหิน หรือ สวะใต้น้ำ เพราะใบจะแตกออก และ ไม่มีแรงฝืนย้อนกลับไปที่เครื่องยนต์
- Aluminum ใบที่เป็น Aluminum ใบประเภทนี้เป็นใบที่มีความนิยมสูงที่สุด ในจำนวนใบจักรทั้ง 3 ประเภท มีราคาที่ไม่แพง สามารถที่จะซ่อมแซมได้ และ มีการทำกันออกมาหลายรุ่นหลายแบบหลายสไตล์ และที่สำคัญสามารถที่จะใช้ได้กับเครื่องยนต์เกือบทุกประเภท ใบจักรประเภทนี้จึงเป็นใบจักรที่ได้รับความนิยมมากกว่าประเภทอื่น ๆ
- Stainless Steel ใบจักรที่เป็น Stainless Steel นั้นเป็นใบจักรที่มีสมรรถนะดีที่สุด และ ทนทานที่สุดใน 3 ประเภท แต่ก็มีราคาสูงที่สุดเช่นกัน เลยไม่ค่อยเป็นที่นิยมสำหรับนักเล่นเรือทั่วๆไปเท่าไหร่
- ทองเหลือง ใบจักรเรือ ที่ทำจาก ทองเหลือง ใบประเภทนี้มีความทนทานสูง ทนต่อน้ำทะเลได้มากกว่าประเภทอื่น แต่มีราคาสูง และง่ายต่อการถูกขโมยนำทองเหลืองไปใช้อย่างอื่นได้มาก
- เหล็ก ใบจักรเรือ ที่ทำจาก เหล็ก ใบประเภทนี้นิยมใช้ในเรือดูดทราย เนื่องจากมีความทนทาน น้ำหนักมาก แต่ราคาสูง
แบบของใบจักร
- แบบปีกใบจักรปรับมุมบิดไม่ได้ (FIXED – PITCH PROPELLERS) โดยทั่วไปจะมีทิศทางหมุนขวา เมื่อเรือ เดินหน้า และตรงข้ามเมื่อเรือถอยหลัง
- แบบปีกใบจักรปรับมุมบิดได้ (CONTROLLABLE – PITCH PROPELLERS) มีประสิทธิภาพดีกว่า จะหมุนทางเดียวกันทั้ง เดินหน้าและถอยหลัง
การออกแบบใบจักร
- ใบจักร 3 ปีก 4 ปีก และ 5 ปีก
- ขนาดและมุมบิดของปีกใบจักร มีผลต่ออาการของเรือต่างกัน
- เรือเครื่องจักรไอน้ําและดีเซลแบบลูกสูบใช้ใบจักรขนาดใหญ่และหมุนช้า
- เรือเครื่องจักรเทอร์ไบน์ ใช้ใบจักรเล็กหมุนเร็ว
- ใบจักรขนาดใหญ่ จะสูญเสียกําลังขณะใช้งานน้อยกว่าใบจักรขนาดเล็ก
จำนวนใบจักร
- เรือจักรเดี่ยว ปีกปรับมุมบิดไม่ได้ ใบจักรหมุนขวาขณะทําให้เรือเดินหน้าและ ตรงข้ามขณะทําให้เรือถอยหลัง
- เรือใบจักรคู่ เรือรบโดยทั่วไปใช้ใบจักรคู่ ถ้าเป็นใบจักรแบบปรับมุมบิดไม่ได้ ใบจักรจะหมุนออกในทิศทางตรงข้าม ถ้าเป็นใบจักรแบบปรับมุมบิดได้ ใบจักรจะหมุนเข้า ในทิศทางตรงข้ามกัน
- เรือ 3 ใบจักร ด้านข้าง ๆ ละ 1 ใบ และตรงแนวกระดูกงู 1 ใบ ใบจักรด้านนอกหมุนออก ส่วนใบกลางหมุนทางซ้าย เรือความเร็วสูงทิศทางหมุนของใบจักรจะเป็นทางเดียวทั้ง 3 ใบ เพื่อป้องกันการเดินไม่เรียบของเครื่องจักร
- เรือ 4 ใบจักร ติดตั้งข้างละ 2 ใบจักร ใบจักรข้างเดียวกันจะหมุนทางเดียวกันและตรงข้ามกับอีกขางหนึ่ง มีระบบสั่งจักรแยกแต่ละใบจักร
แหล่งอ้างอิง
- http://www.md.go.th
- http://thaiboatclub.com