เจ้าพระยาสุรวงษ์ไวยวัฒน์ นามเดิม วร บุนนาค เกิดเมื่อ 2 ก.ค. 2371 เป็นบุตรชายคนโตของสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ (ช่วง บุนนาค) กับท่านผู้หญิงกลิ่น บุนนาค ธิดาหลวงแก้วอายัติ (จาด) มีบุตรธิดารวมทั้งสิ้น 65 คน ท่านเริ่มรับราชการตั้งแต่อายุ 14 ปี รัชสมัยรัชการที่ 3 ต่อมาในรัชสมัยรัชกาลที่ 4 โปรดเกล้าฯ ให้เป็นเจ้าหมื่นไวยวรนารถ หัวหมื่นมหาดเล็ก และเป็นอุปทูตติดตามพระยาศรีพิพัฒน์ (แพ บุนนาค) ราชทูต ออกไปเจริญทางพระราชไมตรีที่กรุงปารีส ประเทศฝรั่งเศส ในปี พ.ศ. 2403 ต่อมาท่านได้รับโปรดเกล้าฯ ให้เป็นพระยาสุรวงศ์ไวยวัฒน์ จางวางมหาดเล็ก และเป็นราชทูต ไปฝรั่งเศสอีกครั้งใน พ.ศ. 2409 ต่อมาในรัชกาลที่ 5 โปรดเกล้าฯ ให้เลื่อนพระยาสุรวงศ์ไวยวัฒน์ เป็นเจ้าพระยาสุรวงษ์ไวยวัฒน์ ดำรงตำแหน่งสมุหพระกลาโหม เป็นเวลา 19 ปี โดยดำรงตำแหน่งเป็นผู้บัญชาการทหารเรือวังหลวง ระหว่าง พ.ศ. 2412 – พ.ศ. 2430 (ผู้บัญชาการทหารเรือ ลำดับที่ 4) และท่านได้ดูแลตกแต่งเรือรบเรื่อพระที่นั่งกลไฟและเรืออื่นๆ เป็นไปด้วยความเรียบร้อย ท่านเป็นผู้ต่อเรือพระที่นั่ง สยามอรสุมพล ซึ่งเป็นเรือที่ใช้เครื่องจักรลำแรกของประเทศไทย โดยการนำเข้าเครื่องมาจากประเทศสหรัฐอเมริกา และโปรดให้เป็นผู้ดูแลราชการเรือกลไฟตลอดมา ท่านถึงแก่อสัญกรรมเมื่อ 30 ต.ค. 2431 สิริอายุได้ 60 ปีเศษ
บุคคลทั่วไปออกนามเรียกเป็นการสามัญว่า “เจ้าคุณทหาร” หรือ “เจ้าคุณกลาโหม” และชื่อเรียกนี้ก็กลายมาเป็นชื่อของสถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง ในเวลาต่อมา
แหล่งอ้างอิง
- https://th.wikipedia.org/
- https://agrikmitlalumni.com/