ขนบธรรมเนียม ประเพณี ทหารเรือ

ก. สำหรับเรือเล็กมีระเบียบปฏิบัติเท่าที่ควรทราบดังต่อไปนี้
1) ทหารในเรือกระเชียงต้องแสดงกิริยาวาจาให้เรียบร้อย
2) ห้ามเอนอิงยกเท้าขึ้นบนกราบเรือ ห้ามนั่งบนกราบเรือ ห้ามอ่านหนังสือในเรือ
3) ห้ามสูบบุหรี่หรือรับประทานสิ่งหนึ่งสิ่งใด เว้นแต่ระยะทางไกล แต่ก็ต้องได้รับอนุญาตเป็นครั้งคราว
4) สิ่งใดที่อาจนั่งทำได้ ห้ามยืนทำ
5) เมื่อนั่งในเรือกระเชียง ถ้าคลื่นซัดเข้าเรืออย่าลุกหนี หรือหลบหลีกจะทำให้เรือล่ม
6) เมื่อบรรทุกของลงเรือต้องวางอย่าให้เกะกะกีดขวางการทำงาน เว้นที่ไว้สำหรับวิดน้ำไปด้วย
7) เวลานำเรือไปที่บันไดหรือนำไปผูกท้ายเรือหรือผูกบุม ห้ามสาวเรือไป ต้องตีกระเชียงไปเสมอ
8) ห้ามนำเรือผูกที่บันได เพราะเกะกะกีดขวางเรือที่จะมาเทียบ และอาจกระทบกระแทกกับบันไดชำรุดได้
9) นายทหารต้องรับผิดชอบในความประพฤติตลอดจนเครื่องแต่งกายของทหาร และต้องกวดขันการตีกระเชียงให้ถูกต้อง


นอกจากที่กล่าวมาแล้ว ต้องปฏิบัติตามคู่มือเรือเล็กว่าด้วยเรือกระเชียงทุกประการ

ข. การเคารพในเรือกระเชียง มี 3 แบบ คือ ตั้งกระเชียง (สำหรับเรือกระเชียงช่อง) หยุดกระเชียง และแลขวาหรือแลซ้ายเฉย ๆ จะเคารพบุคคลชั้นใดหรือวัตถุใดด้วยวิธีใดนั้น ศึกษาดูได้จากข้อบังคับทหารว่าด้วยการเคารพ และการเคารพนั้น ให้กระทำในเมื่อแลเห็นชัดเจนด้วยสายตาปกติ ตั้งแต่ดวงอาทิตย์ขึ้นถึงดวงอาทิตย์ตก

ค. การขานตอบระหว่างเรือเล็กกับเรือใหญ่ ให้ปฏิบัติระหว่างดวงอาทิตย์ตก ถึงดวงอาทิตย์ขึ้น เมื่อเรือเล็กผ่านเรือใหญ่ ยามเรือใหญ่จะตะโกนถามว่า “โบด อฮอย” (Boat Ahoy) ให้เรือเล็กขานตอบดังนี้
ถ้าผู้ที่มาในเรือกระเชียง
– พระบรมวงศานุวงศ์ ตอบว่า “แสตนดาร์ด” (Standard)
– นายพลเรือ ตอบว่า “แฟลก” (Flag)
– ผู้บัญชาการทหารเรือ ตอบว่า “ผู้บัญชาการ”
– แม่ทัพเรือ ตอบว่า “ทัพเรือ”
– รองผู้บัญชาการทหารเรือ ตอบว่า “รองผู้บัญชาการ”
– ผู้บัญชาการกองเรือยุทธการ ตอบว่า “กองเรือยุทธการ”

– หมวดเรือ หมวด
– ผู้บังคับ กองเรือ ตอบว่า “กอง เรือ………”
– หมู่เรือ “หมู่
– ผู้บังคับการเรือ ตอบว่า ตอบชื่อเรือลำนั้นเช่น ผบ.เรือแม่กลอง ตอบว่า “แม่กลอง”
– นายทหารสัญญาบัตร ตอบว่า “อาย-อาย” (Aye-Aye)
– ผู้อื่นนอกจากนายทหารสัญญาบัตร ตอบว่า “โน-โน” (No-No)
– ถ้าผ่านไปไม่แวะจะเป็นนายทหารชั้นใดก็ตามอยู่ในลำนั้น ตอบว่า “พาสซิ่ง” (Passing) เท่านั้น
คำว่า “ฮิฟทู” (Heave-to) หมายความว่า “ให้หยุด” ไม่ให้เข้ามาใกล้เรือใหญ่
คำว่า “คัมอะลองไซด์” (Come Along Side) หมายความว่า “ให้เข้ามาได้”

ง. มารยาทอื่น ๆ ในเรือเล็กที่ควรทราบ
1) การทำความเคารพระหว่างเรือเล็กด้วยกัน จะต้องปฏิบัติเมื่อเรือทั้งสองผ่านกันในระยะใกล้พอสมควร เรือที่มีอาวุโสน้อยจะต้องทำความเคารพก่อน และผู้มีอาวุโสสูงต้องรับการเคารพ
2) เรืออาวุโสต่ำจะแล่นผ่านขึ้นหน้าเรือหรือตัดหน้าใกล้เรือที่มีอาวุโสสูงไม่ได้ นอกจากในกรณีที่จำเป็นเท่านั้น
3) การทำความเคารพนายทหารในเครื่องแต่งกายพลเรือน ให้กระทำด้วยการทำวันทยหัตถ์แต่อย่างเดียว
4) ขณะชักธงขึ้นธงลง ต้องทำความเคารพด้วยการหยุดกระเชียง ถ้าเป็นเรือยนต์ต้องปลดคลัตช์
5) ในการเข้าเทียบท่าหรือบันได เรือผู้ที่มีอาวุโสน้อยต้องให้ความสะดวกต่อผุ้มีอาวุโสสูง โดยการเปิดทางให้และไม่พยายามตัดหน้า แซง เบียดหรือทำไม่รู้ไม่ชี้ต่อการเข้าเทียบของเรือผู้มีอาวุโสสูง
6) เรือเล็กที่มารอรับคนจะต้องคอยอยู่ในบริเวณนั้น โดยไม่กีดขวางการเข้าเทียบจากเรืออื่น ๆ นอกจากจะได้รับอนุญาตจากเจ้าหน้าที่ซึ่งควบคุมท่า หรือที่จอดเรือนั้นโดยถูกต้องแล้ว
7) ถ้ามีนายทหารหรือข้าราชการมาในเรือยนต์หรือเรือกระเชียง เมื่อมีการยิงสลุตเป็นเกียรติแก่ผู้ที่มาในเรือยนต์หรือเรือกระเชียงให้นายท้ายหยุดเรือลอยลำ ผู้มารับการสลุตจะยืนขึ้นหันหน้าไปทางเรือยิงสลุต และหลังจากสลุตแล้วจึงทำความเคารพรับการสลุต


แหล่งอ้างอิง

  • หนังสือ ขนบธรรมเนียมประเพณีทหารเรือ